Gömülü Diş Cerrahisi
20’lik Diş Nedir?
18 yaşlarından itibaren ağız içerisinde görülmeye başlanan son daimî dişlerdir. Nihai konumu genellikle birkaç sene içerisinde belli olsa da değişen ağız içi durumlarla birlikte oldukça ileri yaşlarda da ağız içine açılabilirler. Birkaç nedenle diğer dişlerden farklıdırlar.
- Büyüme gelişimin tamamlandığı dönemde sürerler. Özellikle çenede yeterli boşluk bulunmadığı durumlarda kemik içerisinde veya diş etinin altında kısmi/tam gömülü olarak kalabilirler.
- Çiğneme fonksiyonuna genellikle çok az katkı sağlarlar.
- Ağız hijyenine oldukça dikkat eden bir birey için dahi plak kontrolü ve fırçalanması zor bir bölgededir.
- Standart diş tedavilerine genellikle uygun olmayan anatomik yapıya sahiptirler.
Bu hazırlayıcı faktörler enfeksiyonlara, diş çürüklerine neden olarak genellikle 20’lik dişleri çekime aday yapar.
Gömülü 20’lik Diş Neden Çekilir?
Çenede ihtiyacı olan yeri bulamayan 20 yaş dişleri kısmi veya tam gömülü kalırlar. Gömülü kalan bu dişlerin zamanla oluşturduğu bazı problemler aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Ağrı, enfeksiyon
- Komşu dişlere baskı
- Kist ve tümör oluşumları
- Komşu dişlerde çürükler
- Diş eti problemleri
- Yanak içerisinde yaralar
Bu bulguların varlığında gömülü 20 yaş dişlerinin çekimi gerekebilir. Bununla birlikte herhangi bir probleme neden olmasa da ortodontik tedaviye engel oluyorsa ve çene bölgesinde nedeni belirlenemeyen bir ağrının atipik bir kaynağı olarak şüphelenildiğinde çekim kararı verilebilir.
Her 20 yaş dişi çekilmeli midir?
Her gömülü diş mutlaka çekilmez. Bahsedilen yaygın problemlere neden olmayan ve olması beklenmeyen özellikle derin yerleşimli gömülü 20 yaş dişlerinin çekimine gerek duyulmaz. Bu dişler radyografik olarak senede bir kist ve tümör oluşumları açısından takip edilir.
Peki ne zaman bu dişlerin çekimine karar verilir?
Bazı ülkelerde, bu dişlerin bahsedilen yaygın problemleri nedeniyle, erken yaşlarda problemlerin oluşması beklenmeden planlı bir şekilde çekimi yapılmaktadır. Ancak düzenli olarak çene cerrahisi uzmanının takibi ile oluşabilecek problemler başlangıç aşamasında teşhis edilebilir, problem çevre dokulara zarar vermeden, ihtiyaç ortaya çıktığında çekim planlanabilir.
Gömülü Diş Çekimi Nasıl Yapılır?
İşlem lokal anestezi altında, çene cerrahı tarafından gerçekleştirilir. Dişin üzerindeki dişeti açılır, gerekirse çevresindeki kemik rahatlatılır ve diş kontrollü şekilde çıkartılır. Bazı vakalarda dikiş atılması gerekebilir. İşlem süresi dişin konumuna göre değişiklik gösterir.
Gömülü 20’lik diş çekimi sonrası iyileşme süreci nasıldır?
- İyileşme süreci genellikle sorunsuz ilerler. İlk gün ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilen hafif ağrı, şişlik ve hassasiyet olabilir. İlk 24 saat soğuk kompres (buz uygulaması) önerilir.
- İşlemden sonra ilk birkaç gün hafif sızıntı şeklinde kanama, hafif-orta düzeyde ağrı beklenen bir durumdur. Kanama ve şikayetleri arttırması nedeniyle ilk saatlerde konuşma, tükürme ve ağız çalkalama yapılmamalıdır. Yine ilk günlerde yumuşak ve ılık gıdalarla beslenilmesi önerilir.
- 3. Güne kadar artan şişliğin sonraki birkaç gün içerisinde tamamen azalması beklenir. Mor, yeşil ve sarı tarzda ilgili bölge cilt üzerinde renk değişiklikleri beklenir.
- İşlem sonrası reçete edilen ilaçlar düzenli olarak kullanılır.
- Erimeyen dikişler varsa 7-10 içerisinde alınır.
Bu dönemde genel olarak:
- Sıcak yiyeceklerden ve fiziksel efordan kaçınılmalı
- Ağız hijyenine dikkat edilmeli
- Hekim önerisi dışında müdahale edilmemelidir
- Tam iyileşme süresi kişiden kişiye değişmekle birlikte 7–10 gün arasıdır.
Gömülü 20’lik diş çekimi sonrası ağrı olur mu?
20 yaş diş çekimleri sonrası ilk birkaç gün ağrı beklenen bir durumdur.
Anestezi etkisinin azalmasıyla yara yerinin doğal tepkisi olarak, ödem ve şişliğe bağlı basınç tarzında ağrı beklenen bir durumdur. Soğuk kompres (buz uygulaması) işlem sonrası verilen ilaçlar bu süreci genellikle ağrısız bir şekilde geçirmeyi sağlar.
İşlem sonrası önerilere dikkat edilmemesi sonucu yara tahrişi, yara yeri hijyenin iyi olmaması, sürekli tükürme yapılması, sigara kullanılması ağrıyı arttırabilir. 3-4 günden sonra artarak devam eden şiddetli ağrılar enfeksiyon veya yara yerinden iyileşme dokusunun uzaklaşmasını ifade eden alveolit gelişimi habercisi olabilir. Bu durumda hekimle iletişime geçilmesi gerekir.
Gömülü 20’lik diş çekimi sonrası ağrı kaç gün sürer?
İlk 2-3 gün cerrahi sonrası beklenen, ağrı kesici ile kontrol altına alınabilen ağrılardır. Nadiren 7. güne kadar uzayabilen azalarak devam eden ağrılar olabilir.
Gömülü 20 yaş diş çekimi sırasında sinir yaralanması
Alt 20 yaş dişleri ağız içerisine sürmüş olsalar bile anatomik olarak bazı duyusal sinirlere yakın komşuluk gösterirler. Gömülü 20 yaş dişlerinde bu yakınlık ve yaralanma riski artar. Sinirde etkilenme ve yaralanma durumunda anestezi etkisinin 3-4 saat sonra geçmesinin ardından uyuşukluğun devam etmesi şeklinde bulgu gösterir.
Cerrahi işlem planlanırken dişin çekimini gerektiren sebeplerle birlikte, sinirin korunması temel hedeflerden olmalı, uygun cerrahi teknikler seçilmelidir. Sinirlere yakınlık olduğu tespit edilen 20 yaş dişlerinin çekiminde doğru teknik, 3 boyutlu görüntüleme, doğru planlama ve uygun cerrahi ekipman gerektirir.
His kaybı yaralanmanın bölgesine göre dil veya dudağın ilgili yarısında veya çene ucunda gözlenebilir. Riskli hastalarda geçici his kaybı (2-8 hafta devam eden) oranları %10-15 arasında kalıcı his kaybı oranları ise %1 düzeyinde olduğu görülmüştür. Uygun şartlar altında çekim sonrası yaralanma riski oldukça düşüktür.
20’lik diş iltihabı nedir?
20’lik dişler diş eti veya yanak ile yarım bir şekilde örtülü kalabilir. Bu gelişen durumda diş hem diş etinin altında izole ve şikayetsiz bir şekilde kalamayarak ağız içerisine ilerlemiş, hem de ağız içerisine tam sürememesi nedeniyle enfeksiyon ve çürüklere açık hale gelir.
Yarı gömülü olarak tanımlanan bu durumda diş eti diş üzerinde düzensiz bir yüzey oluşturur. İlgili bölgenin tam olarak temizlenmesi mümkün olmaz ve plak birikimi daha fazla olur. Uzaklaştırılamayan bu plak öncelikle tekrarlayan yumuşak doku enfeksiyonlarına neden olur.
Yarı gömülü dişlerin neden olabileceği klinik bulgularını sıralayacak olursak;
- Tekrarlayan yüzeysel veya derin ağrı
- Ağız kokusu
- İlgili bölgede veya yüzde apse
- İlgili diş etinin yemek sırasında diş etinin tahriş olması
- Yanak ısırma
- Çene altında bezelerin ağrılı ve büyük hissedilmesi (lenfadenopati)
- Kulak Ağrısı
20'lik diş çekimi sonrası yutkunma zorluğu olur mu?
Çekim bölgesinde gelişen şişlik ve hassasiyet hafif-orta düzeyde yutkunma zorluğu oluşturabilir. Genellikle 3-4 gün içerisinde azalır. Oldukça nadir de olsa ilerleyen şişlikler nefes almayı zorlaştırabilir. Mevcut durum hakkında çekimi gerçekleştiren hekime hızlı bir şekilde bilgi verilmesi gerekir.
Kütahya Gömülü Diş Cerrahisi - Dr. Bedreddin Cavlı
Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Bedreddin Cavlı Kliniğinde gömülü diş çekimlerinde güvenli ve konforlu bir tedavi sunulmaktadır. Kütahya’da diş kliniği arıyorsanız, sağlıklı ve profesyonel çözümler için bize ulaşabilirsiniz.