Çene Kist ve Tümör Tedavileri
1. Çenelerde görülen kitleler kist veya tümör olabilir mi?
Çene kistleri içi sıvı dolu keselerdir; genellikle sıvı birikimiyle hacmini yavaş yavaş arttırırlar. Tümörler ise anormal hücre çoğalmasıyla oluşur ve bazıları kötü huylu olabilir. Kistler ve iyi huylu tümörler hastanın hayatını etkilemeyen ancak bölgesel olarak çevre dokulara zarar verebilen, diş kayıplarına, çene kırıklarına neden olabilen, çıkarıldıklarında tekrar etme açısından takip edilmesi gereken patolojilerdir. Tedavide genellikle ilgili bölgeden aşamalı olarak veya tek seferde çıkarılmaları yeterlidir.
Kötü huylu tümörler ise hayatı tehdit edebilir, uzak organlara ulaşabilirler (metastaz) ve kapsamlı bir tedaviye ihtiyaç duyarlar. Kötü huylu tümörler, kist ve iyi huylu tümörlere göre oldukça nadir görülürler.
2. Belirtiler Nelerdir? Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?
Kist ve tümörler çene kemiğinde gizli kalabilir veya yüzde kitle ve şişlik oluşturabilirler. Birkaç bulgu aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Kitle, şişlik
- Bazı yüz bölgelerinde his kaybı
- Dişlerde yer değişikliği
- Ağrı
3. Çene kist ve tümörleri tedavi edilmesi gerekir mi?
Kist, iyi huylu ve kötü huylu tümör; her üç durum da zamanla hastaya verdiği zararı arttıran patolojilerdir. Hemen her zaman teşhis sonrası tedavi gerektirirler. Alt ve üst çene bölgesinde kitle hisseden bireyler mutlaka en yakın zamanda çene cerrahisi uzmanına muayene olması gerekir.
4. Çene Kistleri ve Tümörlerinin Nedenleri
Çoğu çene kisti ve tümörü dişlerden kaynak alır. Özellikle gömülü dişlerle birlikte enfeksiyonlar veya gelişimsel bozukluklar da bu patolojilere neden olabilir. Nadiren genetik faktörler de rol oynar.
5. Sık Görülen Çene Kistleri ve Tümörleri
- Radiküler Kist: Diş kökü enfeksiyonlarının neden olduğu radiküler kistler tüm çene kistlerinin içerisinde en sık gelişen türdür. Tedavide etken olan dişlerin tedavileri önceliklidir.
- Dentigeröz Kist: Gömülü dişlerin etrafında görülen, gelişimsel nedenli en sık karşılaşılan kistlerdir. Tekrar etme potansiyeli düşüktür.
- Keratokistik Odontojenik Tümör: Diğer kist türlerine göre tekrar etme riski yüksek olan gelişimsel bir kisttir. Çıkarılmadan önce uygulanacak olan hazırlık cerrahileri, tekrar etme riskini oldukça azaltır.
- Ameloblastom: Genellikle iyi huyludur ama agresif büyüyebilir. Bölgesel olarak sık tekrar etme davranışı gösterir. Sağlıklı cerrahi sınırlara ulaşılarak yapılacak olan tedavi önem kazanır.
6. Tanı Nasıl Konur?
Panoramik röntgen, tomografi ve biyopsi ile tanı konulur. Lezyonun türü, boyutu ve davranışı bu yöntemlerle değerlendirilir.
7. Tedavi Sonrası Süreç ve İyileşme
Cerrahi sonrası iyileşme genellikle klasik cerrahi işlemlere benzerdir. 2-3 günlük nekahat döneminin ardıntan 7-10 gün içerisinde iyileşme ilk iyileşme tamamlanır. Düzenli kontroller, dikiş bakımı ve ağız hijyeni önemlidir. Tekrar etme riski yüksek olan olgularda uzun dönem takip gerekir.
8. Kist ve Tümör Oluşumunu Önlemek Mümkün mü?
Çenelerde görülen kist ve tümörler, genellikle belirti vermeden ilerleyebilen ve ileri aşamalarda ciddi doku kayıplarına yol açabilen oluşumlardır. Bu nedenle birçok kişi, kist ve tümörlere karşı alınabilecek önlemleri merak etmektedir.
Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri Oldukça Önemlidir:
- Çene kemiğinde oluşabilecek kist veya tümörlerin erken teşhisinde rutin diş hekimi kontrolleri büyük rol oynar. Özellikle panoramik röntgen gibi görüntüleme yöntemleriyle, henüz belirti vermemiş oluşumlar bile kolayca fark edilebilir.
Ağız Hijyenine Dikkat Etmek Koruyucudur:
- Kötü ağız hijyeni, diş çürükleri ve diş eti enfeksiyonları, bazı en sık görülen kistlerin oluşumunu tetikleyebilir. Bu nedenle ağız bakımı dolaylı olarak koruyucu etki sağlar.
Gömülü Dişler Takip Edilmelidir:
- Gömülü kalabilen özellikle 20 yaş dişleri, kist ve tümör oluşumlarına zemin hazırlayabilirler. Bu nedenle gömülü dişlerin düzenli olarak takip edilmesi veya gerekirse çekilmesi, ileride oluşabilecek kistik yapıları önlemiş geçmiş olacaktır.
Genetik ve Sistemik Faktörler de Etkilidir:
- Her ne kadar ağız hijyenine dikkat edilse de bazı kist ve tümörlerin kaynağı genetik yatkınlık, sistemik hastalıklar ve gelişimsel nedenlerdir. Bu durumda önleyici yaklaşımda risk grubundaki bireylerin daha sık kontrole gitmesi önemlidir.
Sonuç olarak kist ve tümörlerin oluşumu her zaman tamamen mümkün olmasa da, düzenli takip ve erken teşhis sayesinde büyük ölçüde kontrol altına alınabilir kapsamlı tedavi ihtiyaçları ortaya çıkmadan önlenebilir.
Çene Kist ve Tümör Tedavileri - Dr. Bedreddin Cavlı
Kist ve tümörler tüm vücut kemikleri ile karşılaştırıldığında diş ve gelişim dokularını içermesi nedeniyle en fazla çene kemiklerinde görülmektedir. Ağız diş ve çene cerrahisi branşının sık uyguladığı işlemlerden olan kist ve tümör tedavilerine Kütahyada bulunan diş kliniğimizde Çene Cerrahisi Uzmanı Dr. Bedreddin Cavlı tarafından modern yöntemlerle güvenilir çözümler sunulmaktadır.